Esnek Ama Merkezileşmiş Çapraz Dayanışma Ağları Oluşturmak 

FUAT ERCAN – Akademisyen

Yerel seçimlerden sonraki süreç demokrasi güçlerinin birliğine olan ihtiyaç açısından ne tür olanaklar içermektedir?

1. Yerel seçimler önemli bir gerçeği açığa çıkardı, yüz yüze ilişkiler üzerinden seçmenler iktidarla ilişkili, iktidardan nemalanan adaylara oy vermedi. Genel seçimlerden farklı olarak daha yakın gözlem ve sisteme ait olmasa da en yakın çevresinde olup bitenlere hayır deme hali. Bu halin kendisi bir olanak, ama sadece olanak. Bu olanağı gerçeğe dönüştürecek eylemliliklerin ne/neler olduğu sorusu (sizin de sorduğunuz gibi) önem kazanıyor.
2. İlk elden demokrasi ifadesi ve onun çağrışımı halkın nezdinde hem artık kabul edilmiyor ve hem de kabul edilmediği ölçüde de iktidar ve iktidar olmak isteyenlerce çok rahatlıkla içi doldurularak kullanılıyor. Diğer bir kelime/kavram da yoksulluk bu kavram da artık bir ittifakın oluşumuna yol açacak bir duygu içermiyor. 
3. Bir araya gelişi, devlet ve sermayenin kendini yeniden üretmek için kullandığı somut alanlara yani devlet ile sermayenin çıkar ittifaklarından olumsuz etkilenenlerin, doğrudan etkilenme nedenlerini sıralamak; 

• işçiler (iş arayıp iş bulamayan, işçi olup yaşanır bir ücrete sahip olamayanlar) 
• Tarımsal alanda olanlar (girdilerin maliyetinin artışı, devletin artan vergileri, tarımsal ürünlerin ithalatı ile fiyat düşüşleri, teşvik politikaları) 
• Devlet ve sermayenin kaynak arayışında doğanın işleyişin içine çekilmesi sonucu açığa çıkanlar (madenler, su kaynakları, HES’ler, Barajlar)
• Kadınlar……
• Kürtler
• Öğrenciler
• ….
• ….

Yani ittifak için ittifaka taraf olanların gerçek sorunlarının ayrıntılı dökümünü yapmak, temel ihtiyaçlarının eksikliğini içeren bir döküm.

Farklı mücadele alanlarının birbirini güçlendiren bir ittifak zemininde bir araya gelmesi, bunun var olan ittifakları da güçlendiren bir dizilişi nasıl sağlanabilir?

1. İlk soruya cevap verirken; ittifakın bileşenleri, yani farklılıkları ve farklılıklara yol açan nedenleri işaret ederek devlet & sermayenin oluşturduğu çıkar ittifakının yarattığı olumsuzluklarla yüzleşenleri somut kendi sorunları üzerinden tanımlamak ve  tanımladıktan sonra somut sorunlarından hareket ederek ilişkiye geçmek, bağ kurmak, sosyal dayanışma örüntüleri sergilemeyi içeriyor. Türkiye’de yer yer bu gerçekleşse bile İTTİFAK ZEMİNİN DE bir araya geliş gerçekleşmiyor. İşte zor olan, devlet & sermaye çıkar ittifakı karşısında farklı ölçü/oranda kaybedenleri bir araya getirmek, kendi aralarında ağlar oluşturmak, bir toplumsal grubun sermaye ya da devletle yüzleştiğinde dayanışma ağlarının devreye girmesine sağlamak. 
2. İttifaklar arasında uzun zamanlı bir ilişkinin olanağı ise, farklılıkları ve farklı ölçeklerde devlet & sermayenin şiddetine maruz kalanlara devlet & sermayenin genel işleyişine ait bilgi vermek. Farklılıkları açığa çıkarıp, belli bir olay anında yanlarında olmak görece daha kolay ama farklılıklar arası bağlantılar oluşturmak zor, işte bu zoru aşmanın yolları bulunmalı. 
3. Muhalefet uzun zamandır güncel olan üzerinden, güncele bağlı bir dizi kısa erimli etkinliklere yöneldiği için uzun erimli biraradalığı sağlayacak örgüt/partiler bile bunu gerçekleştiremiyor ne yazık ki? AKP iktidarı dahi devlet & sermayenin zaman içinde oluşturduğu çelişkilerin ürünü. İşleyişi göstermeyip sonuçlar üzerinden politik bir alternatif oluşturmak olanaklı değil olsa bile uzun erimli değildir. Oysa sorun, tüm ittifaka taraf olanları AKBELEN’e yöneltecek bir düşünsel/eylemlilik. Bunun için de AKBELEN’in evet AKP ve 5’li çeteyi işaret ederken sermaye ve devletin var kalması için geldiği aşamanın ürünü olduğunu ısrarla ittifakın bileşenlerine gösterebilmek gerekiyor.  

Seçim ittifaklarını aşan ve toplumsal muhalefetin tabanını genişleten ittifakların temel mücadele araçları, hedefleri, taktikleri ve örgütlenme biçimleri neler olmalıdır?

İlk iki soru için sesli düşünceler/cevaplar aslında bu üçüncü alana da cevap vermiş oluyor. Devlet & Sermayenin oluşturduğu çıkar ittifakının zaman içinde kendisini yeniden üretmek için yöneldiği ama daha da önemlisi yöneleceği (proaktif düşünce -eylemlilik) alanları belirlemek, bu alanlar ister istemez farklılıkları içeriyor olacak, bu alanda etkilenenleri kendi alanların sorunlarını doğrudan gündeme getirerek (yani kafa-kola alma değil) ama bu sürecin sadece onları etkilemediğini farklı konumdan olanların da etkilendiğini göstererek, olay/durum bazlı ama olay ve durumlar arasında sürekli bağlantılar kurarak yol almak. Buna kısaca esnek ama merkezileşmiş çapraz dayanışma ağları oluşturmak diyorum.